Belonen
Eén van de meest fundamentele regels in de opvoeding luidt als volgt: ongewenst gedrag moet je bestraffen en gewenst gedrag moet je belonen. Straffen en belonen zijn even moeilijk of even makkelijk. Het hangt er maar van af hoe jij je er bij voelt als je straft of beloont.
Waarom mensen niet bestraffen of belonen
De oorzaken hiervoor zijn eenvoudig:
- we hebben het niet geleerd want we hebben zelden goede voorbeelden van bestraffen en belonen van onze opvoeders gehad;
- als we het wel geleerd hebben dan kan het zijn dat we bestraffen of belonen gênant vinden;
- achterhaalde mythes liggen soms ook aan de basis van het achterwege blijven van straf of beloning (straf brengt niets zegt de niet-repressieve opvoeding en belonen doet mensen een veel te goed gedacht van zichzelf krijgen).
Hoe ontstaat gewenst gedrag?
Het goede voorbeeld is van essentieel belang. Leren is vooral nadoen. Als in een organisatie een goede sfeer heerst en de mensen op een correcte manier met elkaar omgaan dan integreren nieuwe medewerkers zich snel door het bestaande groepsgedrag te imiteren. Als iedereen ’s morgens bij het binnenkomen goeiedag tegen de collega’s zegt dan neemt de nieuwe dat heel snel over. Als je een iemand iets wilt aanleren,moedig dan het goede gedrag van de anderen in zijn buurt extra goed aan. Trainers gebruiken deze techniek voortdurend tijdens trainingen.
Hoe leer je gewenst gedrag aan?
Als je nieuw gedrag of een gedragsverandering wilt aanleren, dan moet je eerst en vooral het gewenste gedrag omschrijven. Liefst zo eenvoudig mogelijk. Voor het aanleren van gewenst gedrag is aanmoediging nodig.
Een aanmoediging is een vorm van beloning die de andere aanzet tot:
- het herhalen van dat gedrag;
- beter te doen;
- of zelfs iets nieuws te doen.
Aanmoedigen moet je altijd onmiddellijk doen én gedurende een langere periode. Als een bepaald gedrag meteen aangemoedigd wordt, verhoogt de kans op herhaling. De ander moet het verband (ondubbelzinnig en duidelijk herkenbaar) zien tussen zijn gedrag en de beloning die hij krijgt.
Hoe pak je het aan?
Regel 1: Reageer zo dikwijls mogelijk op een positieve manier op gewenst gedrag.
Regel 2: Beschrijf je eigen gevoel in relatie tot het gewenste gedrag. He, dat is goed gedaan. Tof. Het doet mij plezier te zien dat je het zo aanpakt. Lach en glimlach zodat je de verbale boodschap non-verbaal ondersteunt.
Regel 3: Toon interesse door te vragen naar de achtergronden van het positief gedrag. Waarom doe je dat nu zo? Hoe ben je daar toe gekomen? Op die manier versterk je de bewustwording.
Op welke manieren kan je belonen?
Je verwent pas als je ook ongewenst gedrag beloont. Gewenst gedrag aanmoedigen is nooit verwennen. Wees dus kwistig met aanmoedigingen en lovende woorden. Ze zijn belangrijker dan bonussen en incentives. Dit soort sociale aanmoedigingen zijn niet echt tastbaar,hebben een andere waarde dan de materiële aanmoedigingen. Ze kosten niets,zijn onuitputtelijk en altijd bij de hand. Zonder sociale aanmoedigingen draait de organisatie stroef.
Aandacht geven is een belangrijke vorm van sociale aanmoediging.
De aangenaamste manier van aanmoediging is succes boeken. Merken dat je succes hebt en merken dat anderen blij zijn met jouw succes. Voor verkopers is het maandobjectief halen de manier om het hele jaar goed te maken. Het einddoel bereik je door het geheel in kleine stapjes te verdelen.